Można zauważyć, że rośnie zapotrzebowanie na usługi copywriterskie, co wynika z uznania dla profesjonalnego content marketingu. Jednocześnie twórcy bardziej interesują się kwestiami prawnymi swojego sposobu zarabiania. Jak wyglądają prawa autorskie w przypadku copywriterów?
Według artykułu 1. ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
W rozumieniu prawnym wszystkie teksty stworzone przez copywritera – artykuły branżowe, blogowe i sponsorowane, opisy produktów, teksty zapleczowe, reklamowe itd. – chronią prawa autorskie, co oznacza, że nie można ich wykorzystywać bez zgody twórcy, nawet jeśli się za nie zapłaciło.
Według polskiego ustawodawstwa prawa autorskie dzieli się na osobiste i majątkowe.
Wspomniana powyżej ustawa stanowi, iż: autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem.
Przepisy wskazują wyraźnie, że twórca zawsze będzie autorem tekstu, który samodzielnie napisał, nawet jeśli po opublikowaniu nie zostanie on podpisany jego nazwiskiem. Autorskie prawa osobiste gwarantują autorom prawo do nienaruszalności treści i formy tekstu oraz jego rzetelnego wykorzystania. Jeśli twórca nie wyraził zgody, to nie możemy ingerować w tekst.
Z kolei autorskie prawa majątkowe – według ustawy – nie podlegają egzekucji, dopóki służą twórcy. Ponadto, jak wskazują przepisy, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
Autorskie prawa majątkowe zapewniają twórcom prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim oraz prawo do wynagrodzenia. W odróżnieniu od autorskich praw osobistych mają charakter zbywalny, co oznacza, że autor może je przenieść na inną osobę, na przykład na klienta.
Copywriter, podobnie jak każdy twórca, ma możliwość przekazania autorskich praw majątkowych poprzez przeniesienie tychże praw. Może również udzielić licencji.
Jeśli copywriter udzieli licencji swojemu klientowi, to wciąż będzie posiadał autorskie prawa majątkowe, ale jego tekst będzie mógł zostać wykorzystany. Wyróżniamy dwa rodzaje licencji:
W copywritingu raczej nie wykorzystuje się licencji niewyłącznej, ponieważ jest ona sprzeczna z zasadą unikalności treści, wymaganą w content marketingu.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych powoduje, że copywriter traci je na rzecz drugiej osoby, najczęściej klienta. Przy autorze pozostają prawa osobiste. Dla twórcy bardziej opłacalna jest licencja, jednak w copywritingu częściej dochodzi do sprzedaży autorskich praw majątkowych. W przypadku przeniesienia praw konieczne jest sporządzenie umowy między copywriterem a klientem.
Zdj. główne: Super Snapper/unsplash.com
